تحقيق درباره نقش سياسي و اقتصادي درياي خزر بر منطقه

 براي توضيحات بيشتر و دانلود كليك كنيد

تحقيق درباره نقش سياسي و اقتصادي درياي خزر بر منطقه

دسته بندي : عمومي » گوناگون

فهرست مطالب
مقدمه
اهميت درياي خزر براي ايران
سياست‌هاي اقتصادي ايران در درياي خزر
نقش درياي خزر در اقتصاد سياسي ايران
تاثير شرايط سياسي حاكم بر مباحث انرژي درياي خزر
عوامل سياسي
نتيجه گيري
منابع:

مقدمه
درياي خزر واقع در شمال ايران، پهنه اي آبي است كه بيش از ۳۶۰ هزار كيلومتر مربع مساحت دارد و از گذشته‌هاي دور شكل گيري استقرارگاه‌هاي ساحلي پيرامون درياي خزر در قلمرو ايران به نوعي با حيات اين دريا گره خورده است. جنگل داري، ماهيگيري، كشاورزي و استفاده از سواحل آن در بخش صنعت توريسم و حمل و نقل دريايي، واردات، صادرات و تجارت با بنادر ساحلي آن از ديرباز ساختار اقتصادي منطقه را شكل داده است.
اگرچه منطقه ي درياي خزر از زمان هاي گذشته به لحاظ اقتصادي داراي ارزش و اهميت خاصي بوده است. اما با پيدايش منابع نفت و گاز و همچنين فروپاشي ديوار آهنين و سقوط نظام كمونيستي در شوروي سابق، اهميت و موقعيت ژئواستراتژيك و ژئواكونوميك آن افزايش يافت. از اين رو، نوشتار حاضر، به بررسي اهميت و جايگاه درياي خزر در اقتصاد سياسي ج.ا.ايران مي پردازد.

اهميت درياي خزر براي ايران
با اين كه منابع اصلي نفت و گاز ايران در خليج فارس متمركز است، ليكن منطقه خزر براي اين كشور از اهميتي استراتژيك برخوردار بوده و اساسا اين منطقه عمق استراتژيك ج.ا.ايران را تشكيل مي دهد. در همين راستا، نكته قابل تامل همانا نگراني هاي ژئوپليتيكي ايران است. در واقع، همسايگان جوان ايران در شمال از اراده سياسي چندان مستقلي برخوردار نيستند و بنابراين حضور فعال امريكا و متحدان غربي در كنار دروزارهاي شمالي ايران، تهران را به ناچار به ديپلماسي واكنشي ساخته است. در اين راستا، سياست ايران در درياي خزر بر سه پايه استوار است:
-تامين امنيت مرزهاي شمالي از طريق كمك به شهرهاي ساحلي درياي خزر در جهت حفظ و تقويت ثبات و امنيت منطقه اي؛
-توسعه روابط با دول منطقه در چارچوب جلوگيري از تقويت حضور و نفوذ دول و قدرت هاي خارجي در اين منطقه؛
– تقويت روابط دوجانبه با روسيه و تركيه به منظور نفوذ بيشتر در آسياي مركزي و قفقاز و تفاهم براي همكاري بيشتر منطقه اي
از نظر دولت ايران، برقراري مناسبات مستحكم با روسيه مي تواند مانعي جدي در مقابل افزايش نفوذ دول غرب در اين منطقه باشد.

سياست‌هاي اقتصادي ايران در درياي خزر
ايران تاكنون به دلايل متعددي از جمله عدم‌تحقق رژيم حقوقي متناسب و فراگير در اين درياچه نتوانسته از اين خوان نعمت آنگونه كه شايسته است متنعم شود؛ از اين رو موضوع درياي خزر يكي از پاشنه آشيل‌هاي دستگاه ديپلماسي كشورمان است كه با همه تلاش‌ها و مذاكرات و رايزني‌ها، دستاورد قابل توجهي در سال‌هاي اخير به همراه نداشته و هنوز توافق خاصي براي تدوين رژيم حقوقي درياي خزر حاصل نشده است.
درياي خزر به عنوان بزرگ‌ترين درياچه جهان در غرب منطقه موسوم به ‌آسياي مركزي قرار گرفته و اين مهم با وجود تاثيرات بسزايش در معاهدات‌ بين‌المللي‌ توانسته به عنوان يكي از مهم‌ترين چالش‌هاي منطقه‌اي مطرح‌ شود و تا به امروز به دليل نقش عظيم درياي خزر و روابط كشورهاي حاشيه اين دريا حوادثي اتفاق افتاده كه از رهگذر اين گزارش به بيان سياست هاي اقتصادي ايران در درياي خزر مي پردازيم.
– بهره‌برداري از منابع انرژي: در حالي كه تمام كشورهاي حاشيه خزر به بهره‌برداري از منابع انرژي خزر مي‌پردازند، ايران تنها كشوري است كه تاكنون دست به چنين كاري نزده است. از اين رو توجه بيشتر به استخراج منابع انرژي خزر بايد به يكي از سياست‌هاي اقتصادي جمهوري اسلامي ايران مبدل شود.
– استفاده از موقعيت ژئوپليتيك ايران: كشورهاي ساحلي خزر بدون استفاده از راه‌هاي مواصلاتي ايران نمي‌توانند تجارت موفقي با دنيا داشته باشند و اين مسئله ناشي از موقعيت بي‌بديل ايران بين دو حوزه بسيار مهم درياي خزر و خليج‌فارس است. اين موقعيت به لحاظ جغرافيايي چنان جايگاهي به ايران بخشيده كه در حمل‌ونقل و تبادل كالا و خدمات اعم از جاده‌اي، ريلي و دريايي و حتي هوايي بين دو حوزه‌ شمال و جنوب و حتي شرق و غرب و همچنين انتقال انرژي، نقشي بي‌بديل و غير قابل همانندي دارد. همين امر موجب شده كه تركمنستان و جمهوري آذربايجان به شدت به ايران وابستگي ژئوپليتيك داشته باشند و منافع و اهداف ملي آنها به ارزش‌ها و مزيت‌هاي جغرافيايي ايران پيوند بخورد. در نتيجه ايران بايد بيش از پيش به استفاده از موقعيت ژئوپليتيك خود بپردازد.

دسته بندي: عمومي » گوناگون

تعداد مشاهده:
0
مشاهده

فرمت فايل دانلودي:.zip

فرمت فايل اصلي: Word — docx

تعداد صفحات: 12

حجم فايل:21
كيلوبايت